در دنیای مدرن استفاده از هنر برای ایجاد ارامش در روح انسان ، امر رایجی میباشد.
هنردرمانی از جمله فعالیت های برجسته دنیای فعلیست و یکی از روش های ان ترسیم یا رنگ امیزی «ماندالا» است.
کتاب رنگ امیزی ارامش با ماندالا به عنوان یکی از تکنیک های مدیتیشن معرفی شده است.
در زبان سانسکریت ماندالا به معنای دایره یا حلقه سحر امیز است که در ادیان بودا و هندو به عنوان نماد جهان هستی به کار میرود.
این واژه از ریشه “ماندا” به معنای ذات یا جوهر و پسوند “لا” به معنای ظرف یا در بردارنده، گرفته شده است. از این رو “ظرف جوهر” هم معنا می‌دهد و یک کهن الگو محسوب میشود.
همچنین ماندالا نماد عالم نا متناهی نیز میباشد.
عده ای نیز دایره را نماد روح و ماندالا را ناخوداگاه انسان مینپندارند.
همان طور که پیش تر گفته شد دایره نماد روح و ناخوداگاه انسان است و افلاطون روح را همانند یک کره تصور میکرد.همچنین چهار گوشه یا چهار ضلعی، نماد مادیات، جسم و واقعیت است و به خودآگاه انسان اشاره دارد.
همین ارتباط دایره ها و مربع ها و سایر اشکال هندسی باعث ایجاد ارتباط بین ناخوداگاه و خوداگاه انسان میشود.
همچنین عده ای روانشناسان رنگ امیزی ماندالا را عاملی برای کاهش استرس و اضطراب دانستند.
از جمله فواید ان میتوان به افزاش تمرکز،کاهش استرس،تقویت ناخوداگاه،کاهش فشار ذهنی ناشی از افسردگی،تقویت قوه تخیل،و تسلط بر ذهن اشاره کرد.
البته مهم ترین فایده ماندالا،استفاده ان در هنردرمانی میباشد.
از رنگ امیزی و ترسیم ماندلا برای ترک افراد دارای اعتیاد به سیگار نیز استفاده میشود.
همچنین طرح های ماندالا در معماری و شهرسازی نیز کاربرد دارد.
خلق یک ماندالا یعنی جمع آوری و گردهمایی امور معنوی و ناملموس یعنی ساخت بنایی از صلح و نظم درون یک جهان بی نظم، آشفته و چرخان. این یک نقطۀ پرتپش در آگاهی جمعی کیهانی اسـت. ماندالا نمایشگر مرکزیت جهان و آگاهی آن است که به سوی بیرون و وجود انسان گسترش مییابد.
ماندالاها به این دلیل نتیجه بخش هستند که به ذهن ناهشیار آزادی می دهند و به این ترتیب آنچه را که به زیر رفته است ، به سطح می آورند.
رنگ آمیزی درمانی از یک فرآیند سه مرحلهای پیروی میکند که عبارتند از:
مرحلۀ اول: ماندالا نمادی از نیروی روحی و روانی مرکزی است که در همـه افـراد وجـود دارد. بـه همین دلیل رنگ آمیزی یک طرح ماندالا در عین حال که یک حرکت تفریحی و جالـب اسـت در عـین حال واسطهای برای اکتشاف خود است. در این مرحله فرد بصورت آزاد و بدون هیچگونه قیـد و بنـدی
به رنگ آمیزی طرحها میپردازد و با آنها آشنا میشود.
مرحلۀ دوم: فردی که به رنگ آمیزی ماندالا پرداخته در حین این رنـگ آمیـزی بـا خـود صـحبت
میکند. گفتمان درونی )یعنی گفتگویی که ما در ذهن خود داریم ( در تمام طول روز ادامه دارد و ذهن را مشغول میکند. چنانچه محتوای این گفتگـو اضـطراب یـا افسـردگی یـا بیمـاری باشـد روی بـدن و رفتارهای ما تأثیر قوی میگذارد. در حین رنگ آمیزی در مرحله دوم فرد به این گفتگوی درونـی خـود توجه میکند و با ایجاد هشیاری نسبت به این گفتمان آن را بهبود میبخشد. فرد در این مرحله نسـبت به محتوای گفتار درونی خودآگاهی پیدا میکند و میتواند درباره آن و جنبههـای مثبـت و منفـی ایـن گفتمان ادراک روشنی به دست آورد . و سپس با نقد آنها به این سوال پاسخ دهد آیا مـن واقعـاً چنـین کسی هستم ؟ ایا این افکار به من کمک میکنند ؟ آیا میتوانم این گفتارها را تغییر دهم؟
مرحله سوم:در این مرحله با استفاده از شناختی که در مرحله قبل بـه دسـت آمـده و احتمـالاً بـا کمک یک درمانگر یا مربی تلاش میکند با نقد و تحلیل این گفتارها به سوی تغییرگفتارهـای درونـی منفی و تبدیل آنها به گفتار درونی مثبت حرکت نماید.. با کنار گذاشتن قیدوبندهای ناشی از تفکرات و
اسنادهای منفی فرد به تدریج آزادتر و مثبت تر شده و تصویر ذهنـی بهتـری نسـبت بـه خـود بدسـت میآورد .
«منبع:sid.ir / دکتر زهرا لبادی، دکتر سیمین رونقی، دکتر نرگس طالقانی»
یونگ در فعالیت های درمانی خود متوجه شده بود که ماندالاها تاثیر جادویی دارند ،آشفتگی های روان را کاهش داده و در آن نظم ایجاد می کنند و اغلب تاثیراتی روی افراد می گذارند که بعدها مشخص می شود.
به عقیده ی یونگ ماندالا می تواند بیان تصویری از ذهن ، کلیدی برای فردیت و مفهوم اساسی در روانشناسی خود که به طور خودجوشانه در رویاها و تعارضات روانی ظاهر می شود. برخی بر این عقیده اند که ماندالا در فرایند انتقال شفا بخش است، حتی هنگامی که *خود* و روح انسان در خطر فروپاشیست یا از هم میپاشد، ماندالا ارتباط جدیدی با روح برقرار کرده و دست به درمان ان میزند و ماسئل درونی را بیرون میریزد.
« فینچر » : با آفرینش یک ماندالا، هرکس فضای معنوی خویش را می آفریند و جایگاهی برای حمایت و نقطه ای برای متمرکز کردن انرژی پیدا می کند.
« ارگولز »از مولفه های مرکزیت تا توازن و نقطه ی مرکزی نام می برد، در این روش حرکات نقاشی و ذهن فرد براساس نقطه ی مرکزی است تا ذهن متناسب با آن تغییر کند و ناخودآگاه جمعی استخراج و کامل شود. از نظر آنها ماندالاهای هرکس، مضمون هایی است که کمال را در او به چالش می کشد، زیرا درون ماندالا توازن و بیکرانگی زیبایی وجود دارد.
« کلوگ »به بیمارانش توصیه می کرد، روی کاغذ دایره ای بکشند و از مرکز شروع به کشیدن کنند و آن را ادامه دهند تا به اعماق نا خودآگاه جمعی و ماندالای خود نزدیک شوند. او معتقد بود این کار هم حس زیبایی شناختی و هم توانایی کنار آمدن آسوده با ابهام فرد را شکل می گیرد و به آرامش میرسد.
جالب است بدانید که هیچ دو ماندالایی شباهت قطعی ندارند!
شما میتوانید با تهیه کتاب ارامش با ماندالا، ارامش ذهنی را به خود هدیه دهید.
