وجود

"وجود یا پندار وجود؟
چه فرقی می‌کند
وقتی در هردو
«انسان زیانکار است»"

«وجود»، آخرین اثر دکتر فاضل نظری است که بعد از گریه‌های امپراتور، اقلیت، آن‌ها، ضد، کتاب و اکنون توسط گروه انتشاراتی سوره مهر در اوایل سال 1401 شمسی به چاپ رسید.

کتاب «وجود» همانند کتاب‌های دیگر فاضل نظری از زبانی منعطف برخودار است و شاعر تلاش کرده تا با استفاده از کمترین تعداد ابیات، بیشترین مفهوم را به مخاطب علاقمند خود ارائه کند.
با مراجعه به فهرست کتاب وجود می‌توان عباراتی همچون «رفیق»، «آزمون و خطا»، «هرزه‌گرد»، «چشم‌هایش»، «مردم»، «خیانت»، «لغزش»، «آینده در گذشته»، «اکنون» و... را به عنوان عناوین غزل‌های داخل کتاب مشاهده کرد.
کتاب «وجود» دربرگیرنده 52 غزل با مضمون و درون‌مایه عرفان، عشق و دلدادگی، زهد و تقوا، ایمان و کفر و ... است.

خاطره خوب از گریه‌های امپراتور

اولین کتاب منتشر شده از فاضل نظری «گریه‌های امپراتور» بود که در زمان خود با استقبالی فراوان از جانب علاقمندان به غزل فارسی مواجه شد. «گریه‌های امپراتور» حاوی 38 غزل است.
فاضل در این غزل‌ها احساسات عاشقانه را با زبانی نرم و ساده بیان می‌کند. بیت‌ها روان بوده و طیف گسترده‌ای از واژه‌ها را در خود جای داده است.
شعرهای این مجموعه مربوط به دوران دبیرستان و سال اول دانشگاه است؛ یعنی حدوداً از هجده سالگی تا بیست‌ودو سالگی. در مجموعه گریه‌های امپراتور حدود 80 درصد از غزل‌ها دارای ردیف هستند؛ ردیف‌هایی همچون «عوض شده‌ست»، «که بمیرم»، «عاشقت شده‌ست»، «به‌هم می‌ریزد» و... .
درون‌مایه و موضوع اشعار این مجموعه حول عشق، غم و ذکر فراق است. اشارات مذهبی نیز در اشعار فاضل نظری وجود دارد.
هنوز هم بسیار از مخاطبان بر این باور هستند که «گریه‌های امپراتور» بهترین اثر فاضل نظری است.

کتاب «اقلّیّت»

کتاب «اقلیت» شامل 37 غزل است. شاعر با زبانی منعطف و بدیع، مضمون‌ها و استعاره‌هایی تازه‌ را در شعر خود وارد نموده است. استفاده از تخیل، عاطفه، زبان و آهنگ این مجموعه را متمایز نشان داده و سبب جذابیت آن شده است.

کتاب «ضِد»

کتاب «ضد» حال‌وهوایی نزدیک به «گریه‌های امپراتور» و زبانی نزدیک به زبان مجموعه شعر «آن‌ها» دارد. بخش زیادی از این مجموعه با موضوع و درون‌مایه عرفان و عشق سروده شده و برخی نیز اجتماعی هستند.
این مجموعه دربرگیرنده 40 غزل با تعداد ابیات کم است؛ متوسط تعداد ابیات غزل‌های این مجموعه شش بیت است. یکی از نقاط قوت این مجموعه همین کوتاه بودن تعداد ابیات غزل‌هاست که شاعر لُبّ کلامِ خود را در کمترین میزان لغات و جملات و ابیات به مخاطب خود که خواننده کتاب است منتقل می‌سازد.
همان‌طور که بیان شد، جوّ «ضد»، همچون «گریه‌های امپراتور» عاشقانه و غمگین است؛ گاهی نیز یأس و ناامیدی در اشعار ملموس است و حتی مخاطب را آزار می‌دهد. به عنوان مثال:
من آسمان پر از ابرهای دلگیرم
اگر تو دلخوری از من، من از خودم سیرم
من آن طبیب زمین‌گیر زار و بیمارم
که هرچه زهر به خود می‌دهم نمی‌میرم

«کتاب»

فاضل نظری درباره علت نام‌گذاری این مجموعه از اشعار خود چنین می‌گوید که «کتاب» قبل از هر چیز نام معجزهٔ پیامبر معزّزمان، حضرت محمد مصطفی علیه صلوات الله است؛ وی معتقد است که با این نام‌گذاری در صدد بوده تا اهمیت این معجزه را یادآوری کرده باشد.
از جهتی دیگر انتخاب این عنوان تلاشی برای نشان دادن اهمیت کتاب و خواندن است.
«کتاب» نیز همانند باقی آثار فاضل نظری حاوی مفاهیم عارفانه، عاشقانه و اجتماعی است. او در «کتاب» در پی مضمون‌های جدید و امروزی است اما از واژه‌های کهن استفاده نموده است.

فاضل نظری با ساده‌ترین لغات، بیشترین و غنی‌ترین مفاهیم را به مخاطب القا کرده و وی را شیفته قلم خود می‌سازد.

در پشت جلد کتاب‌های فاضل نظری همواره جمله تامل‌برانگیز درج می‌شود؛ جمله‌ای که در پشت جلد وجود نقش بسته، این چنین است:
"وجود یا پندار وجود؟
چه فرقی می‌کند
وقتی در هردو
«انسان زیانکار است»"

در ادامه غزلی از کتاب «وجود» فاضل نظری را با هم می‌خوانیم:
غزل «دستخط»، بیست و سومین غزل از این کتاب است.

دل بریدم تا نبینم دوست با من دشمن است
دل بریدن گاه تنها راه عاشق ماندن است

خود به چاه انداختم خود را مگر باور کنی
آن‌چه باقی مانده از یوسف همین پیراهن است

گریه‌ها کردم ز شوق آن شب که سوزاندی مرا
سرنوشت شمع جان‌سوز است اما روشن است

هر کسی از عشق با خود یادگاری می‌برد
آن‌چه من بردم تنی بی‌روح و روحی بی‌تن است

من غمم! جای مرا با شادمانی پر مکن
هر کجا چشمی بگردانی نشانی از من است